Olej silnikowy to podstawa dobrej pracy silnika samochodowego. Bez jego nienagannych właściwości w twoim aucie szybko zacznie się niszczenie silnika, który jest przecież narażony na ekstremalne warunki pracy.

Olej należy zmieniać nie rzadziej niż co piętnaście tysięcy kilometrów, w autach o dużym przebiegu zmiany oleju powinny być wykonane jeszcze częściej. Olej odpowiada za właściwą pracę układu korbowo – tłokowego, wałka rozrządu oraz pracę turbosprężarki. Jeśli jego właściwości nie są właściwe, w silniku poszczególne elementy zaczynają trzeć się o siebie, co ma wpływ na przedostanie się do oleju cząstek metalu i zużycie poszczególnych części jednostki napędowej, czego konsekwencją są awarie silnika, których naprawa, delikatnie mówiąc, nie zawsze się opłaci. Czasem tańsza od naprawy może okazać się wymiana całego bloku silnika.
Do zużycia oleju dochodzi, gdy podczas pracy silnika wytrącają się związki chemiczne, w postaci nagaru, sadzy czy innych osadów, które, częściowo są eliminowane z silnika rurą wydechową, ale ich niewielka część trafia do oleju, powodując zmianę jego właściwości. Smarowanie olejem, który wchłonął dużo owych toksyn, jest niewystarczające dla ochrony silnika, co prowadzi do osadzania się szkodliwych osadów na smarowanych elementach, co powoduje, że rośnie temperatura pracy poszczególnych elementów, więc zaczynają się szybciej zużywać.
Do oleju dostaje się również paliwo, rozrzedzając go i powodując gorszą smarowność. Najczęściej paliwo dostaje się do oleju, a część oleju do komory spalania. Poziom płynu w zbiorniku olejowym jest wówczas wyrównany, chociaż olej traci swoje właściwości, czasem, mówi się, że silnik pali olej, ma to miejsce wówczas, gdy więcej oleju trafia d komory spalania niż paliwa do oleju, przez co powstają ubytki w poziomie oleju, które trzeba regularnie uzupełniać.
Wpływ na stan oleju silnikowego ma również sposób jazdy. Olej szybciej będzie się zużywał podczas jazdy o mieście, niż po autostradzie. Jeżdżąc po mieście trzeba pamiętać, by nie gasić rozgrzanego silnika, gdyż w kanałach olejowych może dojść do zwęglenia cząsteczek oleju i zmniejszenia ich prześwitu. Krytyczne temperatury olej silnikowy osiąga też w czasie jazdy po autostradzie w górnych limitach prędkości. Jednak wysoka temperatura oleju i równomierna jazda ze stałą prędkością ma zalety, mianowicie, spaleniu ulegają cząsteczki nagaru, a paliwo odparowuje.
Do jakich usterek może dojść przez jazdę na zużytym oleju silnikowym? Przede wszystkim, do bardzo drogich. Niewłaściwe smarowanie ma wpływ na łańcuch rozrządu i koła zębate rozrządu, gdzie łańcuch się rozciąga, natomiast koła zębate ścierają, niewłaściwa lepkość może spowodować nieprawidłową pracę napinacza hydraulicznego. Olej zabezpiecza też właściwą powierzchnię krzywek wałka rozrządu, zapobiegając ich wytarciu. Lepkość oleju ma znaczenie dla panewek korbowych, których wymiana jest prosta i niedroga, jednak zlekceważona pierwsza faza ich wyrobienia może skutkować uszkodzeniem całego wału korbowego i korbowodów. Obrócone panewki korbowe to konieczność wymiany całego bloku silnika, gdyż naprawa panewek obróconych na wale jest zupełnie nieopłacalna.
Niekoniecznie też należy ufać wskazaniom pokładowego komputera, dotyczącym poziomu oleju i jego stanu. Czasem jego wskazania nijak się mają do faktycznego stanu oleju, gdyż są to uśrednione obliczenie danych różnych parametrów, przy pewnych założeniach, które mogą być błędne. Dlatego lepiej zaufać swojemu oku, sprawdzać poziom i stan oleju na bagnecie, a wymianę robić częściej, niż zaleca to producent samochodu. Jemu przecież zależy na sprzedaży nowych aut i części do ty starych, więc niejako wasze interesy w pewnym momencie się … rozchodzą w przeciwne strony.